Όλοι έχουμε ακούσει και σίγουρα έχουμε επισκεφτεί τουλάχιστον μια φορά ένα από τα καλύτερα και φημισμένα μέρη στην Πελοπόννησο, τα Καλάβρυτα.
Τα πολύπαθα Καλάβρυτα, με την μακρά ιστορία είναι ένας προορισμός που δεν έχει εποχές, καθώς σε όλες η επισκεψιμότητα του φτάνει στα ύψη.
Για άλλους κατά την χειμερινή περίοδο, λόγω του χιονοδρομικού του κέντρου, και για άλλους τις υπόλοιπες εποχές για τα ιστορικά του αξιοθέατα.
Το να επισκεφτεί κανείς τα Καλάβρυτα, μπορεί να το κάνει με πολλούς τρόπους.
Εμείς αυτή την φορά επιλέξαμε έναν τρόπο τον οποίο δεν προτιμούν και πολλοί, αλλά θέλαμε να ζήσουμε αυτή την ξεχωριστή εμπειρία, γιατί για τέτοια πρόκειται.
Λίγο οι περιορισμένες θέσεις του, λίγο ο διαθέσιμος χρόνος μας, λίγο η ευκολία μας, δεν τον επιλέγουμε πολλοί, παρά μόνο κάποιοι τουρίστες.
Έτσι λοιπόν είπαμε και εμείς αυτή την φορά, να επισκεφτούμε τα Καλάβρυτα με τι άλλο, με ένα ιδιαίτερο τραινάκι... τον γνωστό οδοντωτό.
Όπως είπα λόγω των περιορισμένων θέσεων, λόγω του ότι δεν είναι ένα συνηθισμένο τραίνο, πριν ξεκινήσουμε, πήραμε τις πληροφορίες μας από τον σταθμό, μάθαμε τα δρομολόγια και κλείσαμε τις θέσεις μας.
(Η κράτηση των θέσεων είναι εύκολη υπόθεση, αλλά ΕΠΙΒΆΛΛΕΤΑΙ για να είστε σίγουροι για την μετακίνηση σας από Διακοπτό όπου είναι ο σταθμός επιβίβασης προς τα Καλάβρυτα και αντιστρόφως).
Λίγα Λόγια...
Η Σιδηροδρομική Γραμμή Διακοπτού - Καλαβρύτων, ευρύτερα γνωστή ως Οδοντωτός Σιδηρόδρομος Διακοπτού - Καλαβρύτων (ή απλά ο Οδοντωτός), είναι οδοντωτή σιδηροδρομική γραμμή στενού εύρους στην Αχαΐα που συνδέει το Διακοπτό με τα Καλάβρυτα.
Αποτελεί έργο της περιόδου του Χαρίλαου Τρικούπη που ξεκίνησε το 1889 και εγκαινιάστηκε στις 10 Μαρτίου 1896 επί κυβερνήσεως Θεόδωρου Δηλιγιάννη. Αποτέλεσε ένα από τα δυσκολότερα έργα για την εποχή του λόγω του ιδιαίτερα δύσβατου εδάφους αλλά και του μεγάλου υψομέτρου στο οποίο κατέληγε, καθώς ο Οδοντωτός αποτελεί τον ορεινότερο σιδηρόδρομο της Ελλάδας.
Για να ξεπεραστούν αυτές οι δυσκολίες ο σιδηρόδρομος κατασκευάστηκε με την τεχνική της οδόντωσης κατά την οποία το τραίνο γαντζώνεται, χρησιμοποιώντας κατάλληλα γρανάζια, σε οδοντωτές σιδηροτροχιές στις διαδρομές όπου η κλίση του εδάφους υπερβαίνει το 10%.
Ο σιδηρόδρομος διασχίζει το Φαράγγι του Βουραϊκού περνώντας σε μεγάλο μήκος του από σήραγγες και γέφυρες, καλύπτοντας συνολικά απόσταση 22 χιλιομέτρων. Σήμερα χρησιμοποιείται κυρίως για τουριστική περιήγηση σε μία από τις ομορφότερες και εντυπωσιακότερες διαδρομές της Ελλάδας.
Ο Οδοντωτός από το Διακοπτό εισέρχεται στο φαράγγι του Βουραϊκού. Πραγματοποιεί στάσεις στις τοποθεσίες "Νιάματα" (ή "Μικροχελιδού") και "Τρικλιά".
Στο μέσο περίπου της διαδρομής, μετά από 12 χιλιόμετρα, πραγματοποιεί στάση στο χωριό Κάτω Ζαχλωρού, ενώ στο σημείο αυτό εξυπηρετεί και τους επισκέπτες της ιστορικής Μονής του Μεγάλου Σπηλαίου.
Στην συνέχεια μετά από 18 χιλιόμετρα διαδρομής πραγματοποιεί στάση νοτιοανατολικά κάτω από το χωριό Κερπινή, στην περιοχή "Στάση Κερπινής" (πρώην "Ραλλιά") από τον ομώνυμο σταθμό εκεί, και τέλος, καταλήγει στα Καλάβρυτα.
Ξεκινάμε λοιπόν και φτάνουμε νωρίς στον σιδηροδρομικό σταθμό Διακοπτού για να πάρουμε τα εισιτήρια μας.
Έχοντας χρόνο για την επιβίβασή μας βρίσκουμε τον χρόνο να περιηγηθούμε στον σταθμό.
Ξέχασα να πω ότι το Διακοπτό ήταν η γενέτειρα του γνωστού σε όλους μας
ηθοποιού μπάρμπα Γιώργη, ή κυρ Γιώργη, του Διονύση Παπαγιαννόπουλου, η προτομή
του οποίου κοσμεί την πλατεία δίπλα στον σταθμό.
Απ’ έξω από τον σταθμό μπορεί κανείς να δει τις παλιές μηχανές και βαγόνια που χρησιμοποιούσε όλα αυτά τα χρόνια ο οδοντωτός, τον χώρο στάθμευσης των τραίνων, και το μουσείο του οδοντωτού.
Να πω την αλήθεια για το μουσείο δεν γνώριζα την ύπαρξη του, αλλά μου άρεσε πάρα πολύ σαν ιδέα.
Και δεν έφτανε μόνο αυτό, αλλά δεν φαντάζεστε την έκπληξή μου, όταν μπορέσαμε να το δούμε κι από μέσα.
Κι αυτό γιατί δεν λειτουργεί όλες τις ώρες, όμως εκείνη την ημέρα έτυχε να επισκέπτονται τα Καλάβρυτα με τον οδοντωτό και κάποια σχολεία, και έτσι ακολουθήσαμε κι εμείς την ξενάγηση τους. Μέσα μπορεί κανείς να δει τα υλικά που χρησιμοποιούσαν για την συντήρηση του δικτύου, ρούχα εποχής, πως ήταν παλιά ο σταθμός, αλλά και κάτι που μου άρεσε πολύ ήταν, ότι σε διάφορες οθόνες προβαλλόταν η διαδρομή του οδοντωτού στους επισκέπτες, αφού στα σύγχρονα τρενάκια είχαν τοποθετήσει κάμερες με ζωντανή μετάδοση της διαδρομής...
Και να που έφτασε η ώρα της επιβίβασης μας στο τραινάκι. Βρίσκουμε τις θέσεις μας και το ταξίδι μας ξεκινά.
Ο οδοντωτός διασχίζει το φαράγγι του Βουραικού, το οποίο κάθε εποχή είναι φανταστικό, όπως άλλωστε και όλη η διαδρομή η οποία βρίσκεται μέσα στη φύση με τα βουνά και τα ρυάκια τα τούνελ μέσα από τους βράχους, τις απότομες πλαγιές και τόσα άλλα μέχρι τα Καλάβρυτα.
Πολλοί από τους συνεπιβάτες μας επέλεγαν να κατέβουν σε κάποιες ενδιάμεσες
στάσεις έτσι ώστε να επισκεφτούν και κάποια άλλα σημαντικά και ιστορικά μέρη,
κάτι που εμείς έχουμε προγραμματίσει να το κάνουμε σε μια επόμενη επίσκεψη μας
στα Καλάβρυτα.
Μέσα από αυτή την μαγευτική διαδρομή, φτάνουμε μετά από καμιά ώρα περίπου
στο σταθμό Καλαβρύτων.
Τα Καλάβρυτα αυτή την εποχή δεν είχαν και πολύ κόσμο, κάτι το πρωινό της ώρας, κάτι που είχαν τελειώσει οι χριστουγεννιάτικες διακοπές, δεν ξέρω γιατί.
Απέναντι μπορεί να διακρίνει τις χιονισμένες κορυφές και το φημισμένο χιονοδρομικό κέντρο των Καλαβρύτων.
Οι δρόμοι πλακόστρωτοι και ήσυχοι για πρωινό.
ΚΑΛΆΒΡΥΤΑ
Τα Καλάβρυτα είναι μικρή ορεινή κωμόπολη του Νομού Αχαΐας. Είναι
χτισμένα στα Αροάνια Όρη (Χελμό) σε υψόμετρο 735 μέτρων. Αποτελούν έδρα του
ομώνυμου Δήμου και επαρχίας.
Είναι χτισμένα στην θέση της αρχαίας Αρκαδικής πόλης Κυναίθης (ή Κύναιθας) που βρισκόταν στο τμήμα της Αζανίας.
Το όνομα Καλάβρυτα, που σύμφωνα με τους ειδικούς σημαίνει "καλές βρύσες", φαίνεται να το απέκτησε την εποχή της Φραγκοκρατίας τον 13ο αιώνα μ.Χ., όταν αποτέλεσε έδρα μιας από τις 12 Βαρωνίες του Πριγκιπάτου της Αχαΐας.
Πρώτη στάση μας η επίσκεψη στο μουσείο Καλαβρυτινού ολοκαυτώματος του
1940-45.
Τα λόγια σε κάτι τέτοια περιττεύουν... και η περιήγηση μέσα κι έξω από το μουσείο ΕΠΙΒΆΛΛΕΤΑΙ.
Τα Καλάβρυτα υπήρξαν μία από τις περιοχές της Ελλάδας που βίωσαν με τον
σκληρότερο τρόπο τα ναζιστικά γερμανικά αντίποινα κατά τη διάρκεια της Κατοχής.
Στις 13 Δεκεμβρίου του 1943 ο γερμανικός στρατός κατοχής εκτέλεσε σχεδόν όλο τον ανδρικό πληθυσμό (τους περισσότερους πάνω από την ηλικία των 12) των Καλαβρύτων και έκαψε ολοσχερώς την πόλη.
Η ιστορία ξεδιπλώνεται μέσα από ντοκουμέντα, φωτογραφίες και απομεινάρια εκείνης της θλιβερής εποχής για την Ελλάδα, και ειδικότερα για τα Καλάβρυτα, η οποία δεν αφήνει κανέναν επισκέπτη ασυγκίνητο.
Συνεχίζουμε την ξενάγηση μας και φτάνουμε στην κεντρική πλατεία των
Καλαβρύτων και στον Ιερό Ναό Κοιμήσεως της Θεοτόκου με το επιβλητικό ρολόι που
σταμάτησε την εποχή του μαρτυρίου της σφαγής των Καλαβρύτων το 1943.
Τα Καλάβρυτα όμως είναι συνυφασμένα και με την Ελληνική επανάσταση του 1821 εναντίων των Οθωμανών.
Εδώ ο μητροπολίτης Παλαιών Πατρών Παρθένιος κήρυξε την τοπική εξέγερση, ενώ το 1821 στο μοναστήρι της Αγίας Λαύρας των Καλαβρύτων κηρύχτηκε επίσης η επανάσταση από τον Παλαιών Πατρών Γερμανό και τους οπλαρχηγούς της Πελοποννήσου που είχαν συγκεντρωθεί εκεί.
Απέναντι συναντάμε τις προτομές αγωνιστών της επανάστασης του 1821.
Συνεχίζουμε την πορεία μας και φτάνουμε στην πάνω πλατεία με τα πλατάνια όπου εδώ και τις δύο εποχές εκτυλίχθηκαν τα μεγαλύτερα και ειδεχθή εγκλήματα, και οι επιγραφές που έχουν στηθεί υπενθυμίζουν τα τραγικά γεγονότα που συνέβησαν εδώ.
Ο πλάτανος τριών γερόντων...Ο πλάτανος της αγχόνης του '43.
Κατηφορίζουμε και κατευθυνόμαστε πίσω από το χωριό στον λόφο του μαρτυρίου, χώρο μνήμης της σφαγής των Καλαβρύτων.
Βλέποντας το μνημείο, και μαθαίνοντας την ιστορία γύρω από αυτό, αναρωτιέται κανείς πως κάποιος άνθρωπος φτάνει σε τέτοια σημεία και πράξεις, και προσεύχεσαι να μην ξαναγίνουν ποτέ αυτά στο μέλλον.
Μια πικρία και ένα σφίξιμο στο στομάχι το νιώθεις πραγματικά εδώ.
Οι ώρα πέρασε ναι μεν λίγο θλιβερά λόγω ιστορίας, αλλά και ευχάριστα συνάμα όταν επανέρχεσαι στην πραγματικότητα.
Βρίσκουμε μια καφετέρια στην πλατεία και καθόμαστε να απολαύσουμε τον καφέ
μας, μέχρι να πάρουμε το δρόμο της επιστροφής.
Το βέβαιο είναι ότι οι μνήμες του παρελθόντος δεν σε αφήνουν ανεπηρέαστο, και η συζήτηση γυρνά γύρω από τα περιστατικά και γεγονότα που διαδραματίστηκαν στο πολύπαθο χωριό των Καλαβρύτων
Αφού χαλαρώσαμε για λίγο, παίρνουμε το δρόμο και φτάνουμε στο σταθμό του τραίνου.
Η διαδρομή της επιστροφής για μια ακόμα φορά ΜΟΝΑΔΙΚΗ....
Χωρίς πολλά λόγια, μπορώ να πω ότι αυτή ήταν από τις καλύτερες εκδρομές, και φυσικά θα το πρότεινα χωρίς αμφιβολία στον καθένα να κάνει αυτή την ιδιαίτερη διαδρομή με τον οδοντωτό έστω και μια φορά, οποιαδήποτε εποχή του χρόνου.... ΜΙΑ ΕΜΠΕΙΡΙΑ ΑΠΕΡΙΓΡΑΠΤΗ...
Στο επανιδείν….